به گزارش خبرنگار شهر، امیر خوراکیان در این مراسم که صبح دوشنبه 20 آبان در فرهنگسرای رسانه برگزار شد، اظهار داشت: نکته مهم در آئینها و مراسمی چون عاشورا که مسائل عمومی فرهنگ و اجتماع هستند و ریشه دینی دارند، این است که هر بخش و دستگاهی بتواند سهم خود را درست انتخاب کند.
وی ادامه داد: قرار نیست هر کسی نسبت به اینگونه مسائل همه کارها را انجام دهد یا کارهایی را تکرار کند که وظیفه بخش دیگری است یا بهطور طبیعی در میان مردم شکل میگیرد. وظیفه نهادهایی چون سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، زمینهسازی برای ایفای نقش هنرمندان برای خلق اثر و اجرای برنامه و تولید محصول فرهنگی در رابطه با واقعه عاشورا و کربلاست.
خوراکیان افزود: پس مستند «اعتکاف چشمها» علاوه بر نقاط قوت درونیای که دارد، از این جهت نیز برای ما اهمیت دارد که در جای خودش نشسته است و ما به وظیفه اصلیمان در این ارتباط پرداختهایم.
رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در ادامه گفت: نکته بعدی، دغدغه بهرهمندی از این آثار است که علاقهمندم از نقطه نظرات و دیدگاههای دقیق دوستان درباره آن اطلاع یابم. آثار بسیار خوبی درباره امام حسین(ع) و واقع عاشورا تولید شده است؛ ولی شاید نتوان از آنها در هیئتها استفاده کرد. ولی گمان میکنم این اثر را میتوان در یک هیئت عزاداری نیز بهکار برد.
وی تاکید کرد: قدم بعدی تولید این دسته از محصولات، رساندن آنها به دست هیئات مذهبی است. باید ببینیم چه میتوان کرد که آثاری از این دست با سطح بالا و غنای محتوایی را لااقل در حواشی هیئتها به کار ببریم و در فرهنگسراها از آن استفاده کنیم.
خوراکیان گفت: این که از این اثر چقدر و چگونه استفاده شود، مهم است و مسئولیت ما به دلیل ظرفیتهایی که در اختیار داریم سنگینتر است؛ زیرا در فضای فرهنگ عمومی شهر تهران مسئولیت داریم و با هیئتها و گروههای مردمی در ارتباط هستیم و این ظرفیت در سازمان وجود دارد که این اثر را تحویل گرفته و به دست اینگونه فضاها برساند.
وی اظهار داشت: امیدوارم با برنامهریزیهای مناسب سهم تولید این گونه آثار بیشتر و گستره توزیع آنها وسیعتر شود البته معتقدم در بسیاری از کارها حسابگریهای معمول جواب نمیدهد و میتوان از بعضی قواعد عبور کرد اگر به ایدههای نو در زمینه توزیع فکر کنیم معتقدم امام حسین(ع) برکتی در کار قرار میدهد که بیش از تلاش ما جواب دهد. سرمنزل مقصود ما دستیابی به مخاطبان در عرضه عمومی مجموعههای این چنینی است.
رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران افزود: امیدوارم با یک برنامهریزی جدی بتوانیم سهم تولید اینگونه آثار را بالا ببریم و در توزیع گسترده این آثار، قدمهای مهمی برداریم؛ زیرا در برخی آثار این ظرفیت وجود دارد که خارج از قواعد و چهارچوبها، برکت یابند و برکتی در کار برای امام حسین(ع) وجود دارد که کمک میکند بیش از دودوتا چهارتای معمول، شاهد رسیدن آن به دست مردم باشیم.
در این مراسم که اجرای آن را رسالت بوذری بر عهده داشت، محمود حبیبی کسبی با اشاره به گسترش فرهنگ شیعی میان قشرهای مختلف از جمله هنرمندان، به اقدام غیراخلاقی یک شاعر که 18 رباعی وی در خبرگزاری فارس منتشر شده است، اشاره و از این اقدام انتقاد کرد.
وی همچنین با تاکید بر تشابه حضرت یحیی پسر زکریای پیامبر و امام حسین(ع)، روایاتی از ائمه معصومین علیها سلام درباره نحوه عزاداری برای امام حسین(ع) را نیز برای حاضران نقل کرد.
سعید کیایی نویسنده و پژوهشگر مستند «اعتکاف چشمها» سخنران بعدی این مراسم بود. وی با اشاره به زمانی که صرف تهیه این مستند شده است، گفت: بد خواندن شعر مخاطب را دچار بدفهمی میکند و ازآنجا که بخشی از فرهنگ ما به واسطه همین شعر به مخاطب منتقل شده است.
کیای ادامه داد: آندره ژید نیز میگوید بخشی از متن ادبی نزد مخاطب شکل میگیرد، حال اگر انتقال شعر یا متن ادبی بهدرستی صورت نگیرد، آنچه مخاطب از آن دریافت میکند کامل نخواهد بود. پس خوب است که چنین فضایی ایجاد کنیم که خود شاعران بتوانند اثرشان را ارائه کنند؛ زیرا پیش از این کمتر این فرصت برای شاعران پیش آمده که در قالبی جز مجالس شعرخوانی، خود شعرشان را برای مخاطب بخوانند.
وی درباره مستند «اعتکاف چشمها» گفت: اگر این اثر درست دیده شود، میتواند بخشی از بار ارتقای سواد بصری جامعه را به دوش بکشد. نگاه سوررئال به این جنس موضوعات نیز در فرهنگ ما تازگی ندارد، هنر ایرانی و نقاشی سقاخانهای از همین دست است. همچنین سالها پیش از اینکه برشت فاصلهگذاری در تئاتر را مطرح کند، در تعزیهخوانی ایرانیان فاصلهگذاری وجود داشته است.
کیایی افزود: امیدوارم این اثر دچار حب و بغض نشود و برای آثار هنرمندان دیگر در این عرصه، فضایی ایجاد شود.
در ادامه سیداحد میکائیلزاده، تهیهکننده و کارگردان این مستند اظهار داشت: اگر شعر نبود که کار روشنگری انجام دهد، همه تبلیغاتی که برای قرار دادن عاشورا در ظلمت و نرساندن پیام آن به مردم انجام میشود، به نتیجه میرسید.
وی ادامه داد: شعر رسانهای است که توانسته پس از 14 قرن، هنوز نقشی اساسی در انتقال پیام عاشورا ایفا کند و هر جا بحث انتقال مفهوم در میان بوده، شعر این خلاء را پر کرده است. «اعتکاف چشمها» نیز خواست قدم کوچکی باشد در بازشناسی و معرفی شعر آئینی با زبان تصویر. قصد ما همنشینی جدی بین شعر، تصویر و نشانها و المانهای عاشورایی بود.
میکائیلزاده سپس با اشاره به حدیثی از امام صادق(ع) مبنی بر اینکه اگر کسی در سوگ حسین(ع) شعری بگوید و چشمی را بگریاند بهشت بر او واجب میشود، گفت: این حدیث نصبالعین ما برای تولید این مجموعه بود و بازخوانی این ماجرا را به عهده شاعران گذاشتیم تا در 10 مجلس عاشورا را روایت کنند.
پخش فتوکلیپی از مراحل ساخت مستند «اعتکاف چشمها» بخش بعدی این مراسم بود و پس از آن سیدحسین متولیان، یکی از شاعران حاضر در این مستند، به سخنرانی پرداخت. وی به تغییر سلیقه مردم از شعرخوانی به ملودیمحوری و ریتممحوری اشاره کرد و گفت: در «اعتکاف چشمها» سعی کردهایم دوباره مردم را به آغوش واژه بازگردانیم و در مجالس عزاداری امام حسین(ع) نیز شعرهای درست خوانده شود.
وی سپس این مستند را کاری کاملا حرفهای معرفی کرد و دستاندرکاران آن را از حرفهایترین عوامل فیلمسازی دانست و پس از آن نیز ترانهای که در وصف علی اصغر(ع) سروده شده بود، برای حاضران خواند.
همچنین امیر مرزبان، از شاعران حاضر در این مستند، گفت: این مستند مولفههای هنری مدرن را به شعر سنتی ما گره زده است و اتفاقاً در روزگاری که در عرصه فرهنگ ظهور رسانهها باعث کملطفی به شعر شده است این اتفاقی مبارک است. میکائیلزاده در این اثر تلاش کرده با نگاه سینمایی به شعر نزدیک شود. نمادها و نشانههای هر مجلس عزاداری به زیبایی دیده شده و این نمادها با شعر ترکیب شده است.
در پایان این مراسم عوامل مستند «اعتکاف چشمها» که با حمایت موسسه تصور شهر سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تولید شده است، توسط خوراکیان و هادی منبتی رییس موسسه تصویر شهر، تقدیر شدند و لوح فشرده این مستند نیز رونمایی شد.